کاربرد مدل رگرسیون کلاس پنهان در مدلسازی عوامل مرتبط با مهاجرتهای بین استانی در ایران

نوع مقاله : اصیل

نویسندگان

1 کارشناس معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

2 گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شیراز

چکیده

در مطالعه حاضر پدیده مهاجرت بین استانی در یک بازه زمانی 40 ساله مورد بررسی قرار گرفته است و استانها از لحاظ مهاجرپذیری یا مهاجرفرستی دسته بندی و علل مرتبط با مهاجرتهای بین استانی در ایران با استفاده از مدل رگرسیون کلاس پنهان مورد ارزیابی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش کلیه استانهای ایران میباشند. اطلاعات مورد نیاز از منابع معتبر دولتی (مرکز آمار ایران ، وزارت صنایع ، وزارت جهاد کشاورزی) استخراج شده است. مدل رگرسیون کلاس پنهان استانهای ایران را به دو رده مهاجرپذیر و مهاجرفرست ردهبندی کرد. الگوی مهاجرت بین استانی در بازه زمانی 1345 تا 1385 نشان داد که استانهای تهران ، اصفهان ، قم ، مازندران ، بوشهر، سمنان و یزد رده استانهای مهاجرپذیر را تشکیل میدهند. مهمترین عواملی که با میزان مهاجرت بین استانی در ارتباط بودند عبارتند از: میزان شهرنشینی، سطح تحصیلات ، نسبت جنسی ، بعد خانوار ، ضریب توسعه یافتگی صنعتی و معدنی و نرخ بیکاری. نتایج حاصل از این پژوهش میتواند برای تدوین استراتژیهای مناسب به منظور مدیریت پدیده مهاجرت و کاهش آثار سوء آن مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Application of Latent Class Regression Model for Modeling Factors Associated with Inter-Province Immigrations

نویسندگان [English]

  • Jamshid Jamali 1
  • Awat Feizi 2
1 Mashhad university of Medical Sciences, Mashhad, Iran
2 Department of Biostatistics and Epidemiology, Isfahan university of Medical Sciences, Isfahan Iran
چکیده [English]

In the present research, inter-provinces immigration and its determinants in a 40 years period in Iran was investigated, using the latent class regression. The analyzed data were extracted  from reliable governmental resources (Iran statistical center, ministry of industry and mining and ministry of agriculture). According to obtained results, Iran’s provinces were classified in two migrator and immmigrator categories. The pattern of immigration during 1345 to 1385 showed that the Tehran, Isfahan, Quem, Mazandaran, Boushehr, Semnan and Yazd provinces were immigrator. The most important related predictors were: civilization level, level of education, sex ratio, family dimension, Industrial development coefficient, unemployment rate.  Accordingly, the obtained results  in this study can be used for developing suitable strategy in order to managing immigration and diminishing its side effects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Immigration
  • Inter-province immigration
  • Net immigration rate
  • Latent class regression
مراجع ابراهیم زاده،عیسی (1386 .(مهاجرت و شهرنشینی؛علل و پیامدها ، اطلاعات سیاسی اقتصادی، .158 -171 صص، 334-333 شمارهی احمدی، سیروس (1377 .
(بررسی مهاجرتهای بین استانی در استان اصفهان، فصلنامه فرهنگ اصفهان ، شمارهی 6 و7 ،صص 81-70 . آقایی، سید داوود (1381 .(تصویری از مهاجرت در استان خوزستان در دههی 1365-1375 و موضوع مهاجرت بازگشتی، مجلهی جامعه شناسی ایران، دورهی 4 ،شمارهی 1 ،صص 89-79 . بردی، آنا؛ مراد نژاد، رحیم (1384 .(بررسی تحولات جمعیتی شهرهای استان گلستان (1375- .49-62 صص، 51-52 شمارهی، جمعیت نشریه)، 1335 بیک محمدی،حسن (1377 .(روند مهاجرت در استان اصفهان، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، شمارهی 15 ،صص 100-81 . بیگ محمدی،حسن (1380 .(فرهنگ شهرنشینی و توسعه پایدار ، مجله علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان، ویژه نامه جغرافیا و توسعه، شمارهی 13 . 60 جمشید جمالی، آوات فیضی بیک محمدی،حسن؛ مختاری ملک آبادی، رضا (1382 .(تحلیلی جغرافیایی بر روند مهاجرت در استان خوزستان، فصلنامه جغرافیا و توسعه، دورهی 1 ،شمارهی 2،صص 36-21 . بیک محمدی، حسن؛ مغانی ، بهنام (1382 .(تحلیلی بر روند مهاجرت در استان فارس، نشریه .79-94 صص، 43-44 شمارهی، جمعیت خوشکلام خسروشاهی، پرویز (1377 .(علل اقتصادی مهاجرت به استان تهران طی دوره 1355-1375 :مقایسه بین دوره 1355 و 1365-1375 ،پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران. دریاباری، سیدجمال الدین (1386 .(بررسی پدیده مهاجرت و بازگشت جمعیت در مناطق جنگ زده استان خوزستان، فصلنامه جمعیت شمارهی 62-61 ،صص 16-1 . دهخدا، علی اکبر (1352 .(لغت نامه دهخدا، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران. زنجانی، حبیب االله (1380 .(مهاجرت، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها، تهران. زنجانی، حبیب االله؛ زرین تاج، علیزاده آهی (1372 .(مهاجرت، مطالعات جمعیت، شمارهی 28 . علیزاده، محمد و همکاران (1373 .(مهاجرت و شهرنشینی در ایران، سازمان برنامه و بودجه، تهران. قره باغیان، مرتضی (1377 .(بررسی برخی از علل اقتصادی موثر در مهاجرت نیروی کار، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. کریمی هسنیجه، حسین؛ عابدی، علیرضا (1386 .(مهاجرت و تغییر در بهرهوری بخش کشاورزی
، کتابچه مقالات ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران،کد مقاله در کنفرانس .1-17 صص، PD177 کشتکار، مرتضی (1381 .(مهاجرت بین استانی و باز - توزیع جمعیت در ایران طی سالهای .21-34 صص ، 42 شمارهی، جمعیت فصلنامه، 1365-75 کلاته، محمد (1378 .(توسعه نابرابری و مهاجرت: شاخصهای اقتصادی - اجتماعی و جمعیتی توسعه و ارتباط آن با مهاجرتهای بین استانی، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، گروه جمعیت شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران. مجاور حسینی، فرشید؛ حق ویردی، معصومه (1378 .(مهاجرت، بیکاری و سیاستهای اشتغال زایی دولت ،
مجله برنامه و بودجه ، شمارهی 45 ، صص 29-3 . کاربرد مدل رگرسیون کلاس پنهان در مدلسازی ...................... 61 محمدی کرکانکی، قربانعلی (1376 .(مهاجرت مهمترین مشکل استان تهران، مجله برنامه و بودجه، شمارهی 12 ، صص 59 -39 . معاونت برنامه ریزی ، توسعه و فن آوری وزارت صنایع و معادن (1387 .(رده بندی استانهای کشور از نظر توسعه یافتگی صنعتی و معدنی در سال 1386 ،انتشارات دفتر برنامه ریزی گروه مطالعات توسعه، تهران. مولائی، محمدعلی (1381 .(عوامل موثر در فرآیند مهاجرت بین استانی در ایران، ماهنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی، سال شانزدهم، شماره 7-8) پیاپی 176 ،(صص 131-126 . نوراللهی، طه (1377 .(مهاجرت داخلی در ایران طی سالهای 1375-1365 ،فصلنامه جمعیت، .1-13 صص، 23 -24 شمارهی وب سایت مرکز آمار ایران(1389 .(نتایج و داده‌های سرشماری عمومی نفوس و مسکن. http://www.sci.org.ir :سایت نشانی Agresti, A. (2010). Analysis of ordinal categorical data, New York: John Wiley & Sons. Bao, S., Bodvarsson, Ö.B., Hou, J.W. and Zhao, Y. (2009). The deregulation of people flows in china: did the structure of migration change? In: The ASSA conference, San Francisco, January 3. Courchene, T.J. (1970). Interprovincial migration and economic adjustment. The Canadian Journal of Economics/Revue canadienne d'Economique 3(4): 550-576. Dayton, C.M. and G.B. Macready (1988). Concomitant-variable latentclass models. Journal of the American Statistical Association 83: 173-178. Dhar, S. (1984). Inter-state and within-state migration in India. Contractual Arrangements, Employment and Wages in Rural Labor Markets in Asia. H.P. Binswanger and M.R. Rosenzweig, Economic Growth Center, Yale University: 281-304. Fan, C.C. (2005). Modeling interprovincial migration in China, 1985-2000. Eurasian Geography and Economics 46(3): 165-184. Finnie, R. (2004). Who moves? A logit model analysis of inter-provincial migration in Canada. Applied Economics 36(16): 1759-1779. Formann, A.K. (1992). Linear logistic latent class analysis for polytomous data. Journal of the American Statistical Association: 87: 476-486. Greenwood, M.J. (1997). Internal migration in developed countries. Handbook of population and family economics 1: 647-720. 62 جمشید جمالی، آوات فیضی Huang, G.H. and Bandeen-Roche, K. (2004). "Building an identifiable latent class model with covariate effects on underlying and measured variables. Psychometrika 69(1): 5-32. Jedwab, J. (2004). Inter-provincial Migration: Quebec Scores First Winning Year in Three Decades Association for Canadian Studies. Manuscript, available in: http: // www. acs-aec .ca/pdf/ polls/ mobility.pdf Nguyen-Hoang P and McPeak J. (2010). Leaving or Staying: InterProvincial Migration in Vietnam. Asia and Pacific Migration Journal 19(4): 473-500. Phan, D. and Coxhead, I. (2010). Inter-provincial migration and inequality during Vietnam's transition. Journal of Development Economics 91(1): 100-112. Pierce, C.A., Block, R.A. and Aguinis, H. (2004). Cautionary note on reporting eta-squared values from multifactor ANOVA designs. Educational and psychological measurement 64(6): 916-924. Poncet, S. (2006). Provincial migration dynamics in China: Borders, costs and economic motivations. Journal of Regional Science and Urban Economics 36(3): 385-398. Pressat, R. (1989). The Dictionary of Demography. London: Blackwell. Smith, J.P. and Edmonston, B. (1998). The immigration debate: studies on the economic, demographic, and fiscal effects of immigration, Washington DC: National Academies Press. Swain, C.M. (2007). Debating immigration. London: Cambridge University Press. Winer, S.L. and Gauthier, D. (1982). Internal migration and fiscal structure: An econometric study of the determinants of interprovincial migration in Canada, Ottawa: Minister of Supply and Services Canada. Zho, N. and Poncet, S. (2003). Provincial Migration dynamics in chin: borders, centripetal forces and trade. The 43rd European congress of the regional science association. Finland, August 27-30