یک تعمیم از مدل تصمیم‌گیری چندشاخصه‌ی TOPSIS مبتنی بر یکنواخت‌سازی مطلوبیت شاخص‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه ریاضی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

اگرچه TOPSIS یکی از پرکاربردترین مدل‌ها در تحلیل مسائل تصمیم‌گیری چندشاخصه (چندمعیاره) است، اما محدودیتی که در استفاده از آن وجود دارد، شرط افزایشی یا کاهشی یکنواخت بودن مطلوبیت شاخص‌های مسأله است. از طرفی در دنیای واقعی در بسیاری از موارد برخی از شاخص‌های مسائل تصمیم‌گیری فاقد این ویژگی هستند. چنین وضعیتی باعث می‌شود که به‌منظور استفاده از این مدل، فرض‌ غیرواقعی مطلوبیت یکنواخت به چنین شاخص‌هایی تحمیل شده و لذا صحت نتایج حاصل مورد تردید خواهد بود. در این مقاله با رفع این الزام محدودیت‌آور، تعمیمی از مدل TOPSIS ارائه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An extension of TOPSIS model based on monotonic utility of criteria

نویسنده [English]

  • ahmad kazemifard
Department of Mathematics, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Although TOPSIS is one of the widely used models in analyzing MCDM/MADM problems, there exists a necessary condition for its application that is the increasing or decreasing utility of the criteria. In the real world, in many cases, some of the criteria of decision making lack this property. In these cases an unrealistic assumption of the monotonic utility of the criteria is imposed to the model. However such an assumption may affect the accuracy of the results. This paper provides an extension of TOPSIS model which overcomes this limitation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • multiple criteria decision making (MCDM)
  • multiple attribute decision making (MADM)
  • fuzzy theory
  • TOPSIS model
  • utility
کاظمی فرد، احمد؛ صادقیان، رامین (1397 .(تصمیمگیریهای چند معیاره، انتشارات
دانشپرور، تهران.
 Saaty, T., (1980), The Analytic Hierarchy Process, New York: McGrawHill.
  Hwang, C. and Yoon, K., (1981), Multiple Attribute Decision Making:
Methods and Applications, Springer-Verlag: New York".
  Keršuliene, V., Zavadskas, E. K., & Turskis, Z. (2010). Selection of
rational dispute resolution method by applying new step‐wise weight
assessment ratio analysis (SWARA). Journal of business economics and
management, 11(2), 243-258.
 Zolfani, S. H., Yazdani, M., & Zavadskas, E. K. (2018). An extended
stepwise weight assessment ratio analysis (SWARA) method for
improving criteria prioritization process. Soft Computing, 22(22), 7399-
7405.
 Rezaei, J. (2015). Best-worst multi-criteria decision-making method.
Omega, 53, 49-57.
 Rezaei, J. (2016). Best-worst multi-criteria decision-making method:
Some properties and a linear model. Omega, 64, 126-130.
  Zavadskas, E.K., Mardani, A. and Turskis, Z. (2016), Development of
TOPSIS Method to Solve Complicated Decision-Making Problems- An
Overview on Developments from 2000 to 2015. International Journal of
Information Technology & Decision Making. 15(03): p. 645-682.