بررسی موردی حساسیت و توپولوژی گره‌های شبکه‌های بولی کاهش‌یافته

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه ریاضی کاربردی، دانشکده علوم ریاضی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

شبکه‌ها‌ی بولی یکی از مدل‌ها برای بررسی رفتارهای دینامیکی پیچیده در سامانه‌های زیستی ‎‏است. تجزیه‌و‌تحلیل جاذب‌های این شبکه‌ها اهمیت زیادی دارد. اما وابستگی نمایی اندازه‌ی گراف انتقال حالت این مدل‌ها با تعداد گره‌های شبکه، مشکلی اساسی برای تحلیل سامانه‌های بزرگ مقیاس است. بنابراین استفاده از روش‌های کاهش شبکه ضروری است، زیرا اندازه‌ی شبکه‌ها کاهش می‌یابد، در حالی‌که خواص دینامیکی حفظ می‌شود‏، اما روش‌های کاهشی مینیمال نیست. در این مقاله ضمن آن‌که دو شبکه‌‌ی زیستی" آبسیزیک اسید" و "سرطان سینه" کاهش داده‌ شده‌است، هم‌چنین تحلیل حساسیت گره‌های شبکه‌های کاهش‌یافته‌ انجام شده‌است. نتایج به‌دست‌آمده بیان‌گر این موضوع است که گره‌های شبکه‌های کاهش‌یافته، مؤلفه‌های مهمی در دینامیک شبکه‌ی اصلی‌اند. به‌دلیل آن‌که اکثر آن‌ها حساسیت مخالف صفر دارند‏، هم‌چنین گره‌های دارای حساسیت صفر در شبکه‌های کاهش‌یافته، با شرایط خاصی قابل حذف شدند. به عبارت دیگر، با استفاده از روش کاهشی و مفهوم حساسیت، روش پیش‌نهادی ما قادر به اصلاح روش کاهشی سعادتپور است. با استفاده از روش پیش‌نهادی شبکه‌های کاهش‌یافته‌‌ای با تعداد گره‌های کم‌تر به‌دست آوردیم که دینامیک شبکه‌ی اصلی را حفظ می‌کنند و فضای حالت کوچک‌تر ‏دارند. هم‌چنین گره‌های شبکه‌های کاهش‌یافته از دو جهت ساختاری و دینامیکی در شبکه‌های زیستی مهم‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A case study of the sensitivity and topology of nodes of reduced Boolean networks

نویسنده [English]

  • sepideh sahraei
Department of Applied Mathematics, Faculty of Mathematics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Boolean networks are one of the models for studying complex dynamic behaviors in biological systems. The analysis of attractors of these networks is very important .But the exponential dependence of the state transition graph of these models with the number of network nodes is a major problem for large-scale systems analysis. Therefore, it is necessary to use network reduction methods. In these methods, the size of the networks is reduced, while the dynamic properties are preserved, but the reduction methods are not minimal. In this paper, while the two biological networks "abscisic acid" and "breast cancer" have been reduced, also the sensitivity analysis of the nodes of the reduced networks has been performed. The results show that reduced network nodes are important components in the main network dynamics because most of them have zero opposite sensitivity. Also, zero sensitivity nodes in reduced networks can be removed under certain conditions, using From the reduction method and the concept of sensitivity, our proposed method is able to modify the Saadatpour reduction method. Using the proposed method, we obtained reduced networks with fewer nodes that maintain the main network dynamics and have a smaller state space. These nodes are also important in both structural and dynamic aspects of biological networks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Boolean networks. Network sensitivity
  • Model reduction
  • attractor
  • biological networks
[1] Barrat, A. Barthelemy, M. and Vespignani, Dynamical processes on complex networks, Cambridge
university press, 2008.
[2] Biane, C. Delaplace, F. and Klaudel, H, Networks and games for precision medicine, Biosystems.
150 (2016) 52-60.
[3] Ghanbarnejad, F. and Klemm, K, Impact of individual nodes in Boolean network dynamics, EPL
(Europhysics Letters). 99(5) (2012) 58-69.
[4] Gomperts, B. D. and Tatham, P. E, Signal transduction, Academic Press, 2009.
[5] Gordon, K. J. and Blobe, G. C, Role of transforming growth factor-β superfamily signaling pathways
in human disease, Biochimica et Biophysica Acta (BBA)-Molecular Basis of Disease. 1782(4) (2008)
197-228.
[6] Ikushima, H. and Miyazono, K, TGFβ signalling: a complex web in cancer progression, Nature
reviews cancer. 10(6) (2010) 415-424.
[7] Kauffman, S. A, Metabolic stability and epigenesis in randomly constructed genetic nets, Journal of
theoretical biology. 22(3) (1969) 437-467.
[8] Kavousi, K. and Hamidi Zahedani, A. R, Reduction and Finding of Attractors in ABA Signaling
Pathway Network by Boolean Modeling, Modares Journal of Biotechnology. 10(3) (2019) 363-371.
[9] Kim, J. Vandamme, D. Kim, J. R. Munoz, A. G. Kolch, W. and Cho, K. H, Robustness and evolvability
of the human signaling network, PLoS Comput Biol. 10(7) (2014) 375-398.
[10] Little, J. W. Shepley, D. P. and Wert, D. W, Robustness of a gene regulatory circuit, The EMBO
journal. 18(15) (1999) 4299-4307.
[11] Naldi, A. Remy, E. Thieffry, D. and Chaouiya, C, Dynamically consistent reduction of logical regulatory
graphs, Theoretical Computer Science, 412(21) (2011) 2207-2218.
[12] Robeva, R. (Ed), Algebraic and discrete mathematical methods for modern biology, Academic Press,
2015.
[13] Richardson, K. A, Simplifying boolean networks, Advances in Complex Systems. 8(04) (2005) 365-
381.
[14] Saadatpour, A. Albert, I. and Albert, R, Attractor analysis of asynchronous Boolean models of signal
transduction networks, Journal of theoretical biology. 266(4) (2010) 641-656.
[15] Saadatpour, A. Albert, R. and Reluga, T. C, A reduction method for Boolean network models proven
to conserve attractors, SIAM Journal on Applied Dynamical Systems. 12(4) (2013) 1997-2011.
[16] Shreif, Z. and Periwal, V, A network characteristic that correlates environmental and genetic robustness,
PLoS Comput Biol. 10(2) (2014) 347-360.
[17] Trinh, H. C. and Kwon, Y. K, Edge-based sensitivity analysis of signaling networks by using Boolean
dynamics, Bioinformatics. 32(17) (2016) i763-i771.
[18] Veliz-Cuba, A, Reduction of Boolean network models, Journal of theoretical biology, 289 (2011)
167-172.
[١٩ ] سپیده صحرائی، مهدی میرزائی، بررسی موردی ارتباط میان دینامیک و توپولوژی شبکه های زیستی با استفاده از مدل سازی بولی 
.٣۶۴ -٣۵٣ ( کاهش یافته، چهارمین کنفرانس بین المللی ترکیبیات، رمزنگاری، علوم کامپیوتر و محاسبات. ( ١٣٩٨